Αν παρακολουθήσουμε προσεχτικά στο περιβάλλον μας, θα δούμε ανθρώπους όπως:
Τον Μάνατζερ εστιατορίου που μιλάει με ισορροπία, σεβασμό και ηρεμία στον συντονιστή των σερβιτόρων για την καθυστέρηση και την αναμονή στο service του καταστήματος. Είναι ο επικεφαλής προϊστάμενος αλλά και ο φίλος που καλείται σε στιγμές μεγάλης ανάγκης του εστιατορίου να λύσει προβλήματα.
Τον συμπονετικό, αλλά και συγκροτημένο διασώστη, που βοηθά τα θύματα μετά από μια μεγάλη φυσική καταστροφή. Είναι ο σύντροφος εκείνος που θυμώνει δύσκολα, συγχωρεί εύκολα και θεωρεί ότι αυτό που κάνει, το κάνει με υπευθυνότητα.
Τον επιτυχημένο Διευθυντή που ισορροπεί τις επαγγελματικές ευθύνες, με τις οικογενειακές υποχρεώσεις, αλλά και τα προσωπικά hobbies, που είναι ήρεμος αλλά κινείται με πλήρη αυτοέλεγχο και αυτοπεποίθηση.
Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι που περιγράψαμε παραπάνω;
Το κοινό που έχουν συνοψίζεται σε δύο λέξεις : Συναισθηματική Νοημοσύνη . Είναι σχετικά μια καινούργια τάση στο ‘’Βασίλειο’’ της κουλτούρας της Ψυχολογίας του σήμερα. Βέβαια η Συναισθηματική Νοημοσύνη υπήρχε – υπάρχει και θα υπάρχει και στο μέλλον, αλλά απλώς τώρα γίνεται πιο κατανοητή. Στις αντίστοιχες πολύ καλές ιστοσελίδες που αναφέρονται στην Υγεία και ιδιαίτερα στην Ψυχική Υγεία, αναφέρεται ως όρος που μετρά – με λίγα λόγια – την ικανότητα του ατόμου στο οποίο αναφέρεται, να μπορεί να κατανοεί τα συναισθήματα τα δικά του, των άλλων που είναι γύρω του, να μπορεί να τα ελέγχει πλήρως ώστε τα συναισθήματα να μην παίρνουν τον έλεγχο της συμπεριφοράς του, αλλά ο έλεγχος της να είναι πλήρης, να ασκείται από τον ίδιο και να καθορίζεται από τις πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν στο περιβάλλον στο οποίο ο ίδιος ενεργεί.
Όλο αυτό απαιτεί για το άτομο κάποιες ικανότητες. Όπως:
α. την ικανότητα ανάλυσης των δικών του συναισθημάτων,
β. την ικανότητα της ανάλυσης των συναισθημάτων των ανθρώπων που βρίσκονται γύρω του και καλείται να ασχοληθεί με αυτούς,
γ. την ικανότητα της επεξεργασίας όλων αυτών των συναισθημάτων από τον ίδιο
δ. την ικανότητα εφαρμογής των συναισθημάτων στο περιβάλλον που κινείται, προς όφελος των καταστάσεων που αντιμετωπίζει, ώστε να έχει το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα στην εργασία την οποία κάνει. Δηλαδή να κάνει τον πονεμένο συνεργάτη ή εργαζόμενο να χαμογελάσει και όχι να πανικοβληθεί ώστε αφού αποκτήσει την ηρεμία που απαιτείται να αντιμετωπίσει την κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, να κάνει τον Μάνατζερ να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των καθυστερήσεων στο service του καταστήματος (χωρίς να το επιδεινώσει), να κάνει τον Διευθυντή της επιχείρησης να αντιμετωπίσει σύνθετα προβλήματα με ηρεμία, σιγουριά και αποτελεσματικότητα.
Οι άνθρωποι με υψηλό επίπεδο Συναισθηματικής Νοημοσύνης, έχει αποδειχτεί ότι κερδίζουν περισσότερα στη ζωή τους καθώς και ότι ζουν μια πιο ευτυχισμένη ζωή από τους άλλους. Είτε αναφερόμαστε στην προσωπική είτε αναφερόμαστε την επαγγελματική ζωή αυτοί άνθρωποι θριαμβεύουν. Η προσωπική ζωή τους δεν είναι κομμάτια διαλυμένα, ακριβώς γιατί ζουν με σύνεση αλλά και με νόημα, είναι επιτυχημένοι επαγγελματίες και ευτυχισμένοι στις σχέσεις τους και συνεχώς εργάζονται προς την κατεύθυνση των θετικών αποτελεσμάτων σε όλες τις πλευρές τις ζωής τους.
Τώρα το ερώτημα που τίθεται είναι ποιά πράγματα αποφεύγουν να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι και παραμένουν έτσι. Πράγματι υπάρχουν κάποιες συμπεριφορές που αποφεύγουν να ακολουθούν οι Συναισθηματικά Έξυπνοι Άνθρωποι, και αυτές είναι οι παρακάτω:
Δεν μπαίνουν, δεν παγιδεύονται στο Δράμα των ανθρώπων που κινούνται γύρω τους.
Μία από τις ουσιαστικές έννοιες που εκφράζουν την Συναισθηματική Νοημοσύνη είναι η Εμπάθεια, δηλαδή η ικανότητα κατανόησης της συναισθηματικής κατάστασης των άλλων. Όσοι έχουν υψηλό δείκτη Συναισθηματικής Νοημοσύνης την επεκτείνουν προς όλες τις κατευθύνσεις. Βέβαια υπάρχει μεγάλη διαφορά όταν αναφερόμαστε σε αυτήν την «εμπάθεια» έναντι των φίλων και των αγαπημένων ανθρώπων οπότε εκεί συχνά αφήνονται στα συναισθήματα να τους αγκαλιάζουν, τα άγχη και το θυμό να τους εξοργίσουν ή ακόμα και να κυριαρχήσουν κάποια στιγμή στην ύπαρξη τους, από το αναφερόμαστε γενικά σε ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζονται ή εξυπηρετούν ή και ανθρώπους των οποίων διαχειρίζονται την εργασία και την αποδοτικότητα τους.
Η συμπεριφορά των ανθρώπων με υψηλό δείκτη Συναισθηματικής Νοημοσύνης δεν επηρεάζεται από τα συναισθήματα, την συμπεριφορά ή την ‘’κρίση’’ που αντιμετωπίζουν οι άλλοι άνθρωποι. Έτσι ακούν προσεκτικά και με σοβαρότητα τον άνθρωπο απέναντί τους και κατανοούν πλήρως την κατάσταση στην οποία και βρίσκεται.
Κατόπιν παρέχουν με ευγένεια, με κατανόηση με προσοχή, με στιβαρότητα και με υπευθυνότητα τις συμβουλές αυτές που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Βοηθούν με κατάλληλες ενέργειες και ουσιαστικές κινήσεις προς την επίλυση των καταστάσεων που έχουν δημιουργηθεί , ώστε να ομαλοποιηθούν.
Σε καμιά όμως περίπτωση δεν επιτρέπουν οι ζωές των άλλων να επιβληθούν, να ‘’κυβερνούν’’ και εν τέλει να ελέγχουν τις δικές τους ζωές.
Δεν παραπονιούνται ποτέ
Κλαψουρίσματα, γογγύσματα και γκρίνια δεν χωράνε σε τέτοιους ανθρώπους καθώς τα παραπάνω, όταν συμβαίνουν, δηλώνουν δύο πράγματα :
α. Ότι είναι και οι ίδιοι θύματα ..!
β. Ότι δεν υπάρχουν λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν..!
Σπάνια, ένα Συναισθηματικά Νοήμον άτομο αισθάνεται ότι είναι θύμα μιας κατάστασης. Αντίθετα γνωρίζει ότι οι λύσεις που υπάρχουν είναι πάντοτε μέσα στις δυνατότητες του και έχει την ικανότητα να τις βρει και να τις χρησιμοποιήσει .
Αντί, λοιπόν να ψάχνει κάποιον ή κάτι για να ρίξει το φταίξιμο, για ό,τι συμβαίνει ή να τα παρατήσει όλα στην μοίρα τους, αμέσως, το Συναισθηματικά Νοήμον άτομο σκέφτεται δημιουργικά, εντοπίζει το πρόβλημα και την πιθανή λύση, και αρχίζει να κινείται προς την λύση αυτή, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, την δεδομένη στιγμή, και ανάλογα με αυτά τα μέσα που εκείνη την στιγμή διαθέτει.
Ξέρει επίσης, το Συναισθηματικά Νοήμον άτομο, ότι το να αρχίζει να απασχολείται με παράπονα, κλαψουρίσματα, γογγύσματα και γκρίνια θα μπερδέψει συναισθηματικά τις αντιδράσεις του αλλά και τους γύρω του και αντί να εκτελέσει τις σωστές κινήσεις προς τη λύση του προβλήματος, θα χειροτερέψει τα πράγματα.
Δεν λένε πάντα - ΝΑΙ - στους άλλους, ούτε καν και στους ίδιους, τους εαυτούς!
Τα άτομα με υψηλό δείκτη Συναισθηματικής Νοημοσύνης όπως με την Εμπάθεια (κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων), έτσι και με τον αυτοέλεγχο, αλλά και με την πεποίθηση και την σιγουριά που τα διέπει ξέρουν κάθε στιγμή αν οι επιλογές που θα χρησιμοποιήσουν είναι δεύτερης διαλογής , αυτό που λέμε στην καθομιλούμενη ‘’αντίγραφο’’ ή ‘’κακή απομίμηση’’ και που συνήθως οδηγούν και σε λύσεις αλλά και σε συνέπειες αντίστοιχες δηλαδή κακές και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Όλοι ξέρουν, για παράδειγμα, ότι αν αλλάξουν ξαφνικά τα σχέδια τους, και αντί να κάνουν αυτό που είχαν προγραμματίσει, κάνουν μια αλλαγή και ‘’ξεφύγουν για λίγο από την πραγματικότητα’’ παραδείγματος χάρη για ένα Σαββατοκύριακο, οι συνέπειες θα είναι να μην έχουν ικανοποιήσει / ολοκληρώσει αυτά που θέλουν, να μην έχουν ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις τους όποτε θα τις βρουν μπροστά τους , με πιθανότητα να βρεθούν εκτεθειμένοι σε αναξιοπιστία ή μη αποδοτικότητα έναντι των ιδίων ή των άλλων οι οποίοι τους εμπιστεύονται. Αποτέλεσμα είναι να νιώθουν πιεσμένοι και ταυτόχρονα να αυξάνει το άγχος τους!
Οι Συναισθηματικά Νοήμονες άνθρωποι, ξέρουν τι θέλουν, είναι σίγουροι για τις αποφάσεις τους, όταν τις παίρνουν, και από το να πουν ‘’ίσως’’ ή ‘’δεν ξέρω ή μπορεί’’ έχουν την ικανότητα να πουν ‘’όχι’’ στους άλλους με σιγουριά , αν αυτό ορίζεται από τις αποφάσεις τους, αλλά και επιλέγουν να πουν επίσης ‘’όχι ‘’ και στον ίδιο τους το εαυτό, καθώς είναι σίγουροι και βασίζονται στην δύναμη της θέλησης τους , η οποία είναι ελεύθερη να συγκεντρωθεί στη φιλοδοξία και στους στόχους τους αλλά και στην συνολική τους καλή κατάστασή τους.
Δεν κουτσομπολεύουν
Οι Συναισθηματικά Νοήμονες, Οξυδερκείς άνθρωποι δεν ασχολούνται με τα κουτσομπολιά καθώς δεν τους ενδιαφέρουν τα ‘’δράματα’’, μιας και τα κουτσομπολιά είναι ένα είδος δράματος, που παίζεται συνεχώς πίσω από κλειστές πόρτες και σε παρέες αργόσχολων.
Τέτοια είδους ‘’δράματα’’, ενέχουν και κινδύνους, όπως, του ψέματος, του λάθους των εντυπώσεων, των εσφαλμένων συμπερασμάτων για τους εσφαλμένους λόγους. Και τα λάθη μπορεί να οδηγήσουν σε ακόμα χειρότερα - για τους οξυδερκείς αυτούς ανθρώπους – σε λάθος αποφάσεις και λάθος λύσεις . Τέτοιου είδους συμπεράσματα, που βασίζονται σε λάθος πληροφορίες και εκτιμήσεις είναι χάσιμο χρόνου, χάσιμο σκέψεων, και δεν ανήκουν στην σφαίρα των Συναισθηματικά έξυπνων ανθρώπων.
Δεν προσμετρούν τους άλλους για καταφέρουν την ευτυχία ή κερδίσουν αυτοπεποίθηση
Οι Συναισθηματικά Νοήμονες άνθρωποι, είναι ικανοί από μόνοι τους και έχουν αυτοπεποίθηση που την εκφράζουν κάθε στιγμή, κάθε λεπτό της ημέρας.
Είναι αυτάρκεις, έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και ηρεμία στο μυαλό τους. Γνωρίζουν πότε μπορούν να αφεθούν σε κάποιον για να χαλαρώσουν και να ευχαριστηθούν αλλά ακόμα και πότε μπορούν να αφήσουν το εαυτό τους για να ρισκάρουν- γιατί όχι ακόμα και μια απογοήτευση.
Προτιμούν να παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους, να διαλέγουν τα hobbies που τους αρέσουν πραγματικά – δεν βασίζονται σε άλλους για να τους τα εντοπίσουν- . Προσπαθούν να πετύχουν πράγματα που θα τους βοηθήσουν να καθορίσουν την δική τους αξία, και πάντα ψάχνουν να βρουν την ισορροπία μεταξύ αγάπης και αποδοχής .
Δεν εμπλέκονται σε αρνητικό τρόπο σκέψης για τον εαυτό τους
Καθώς λίγοι άνθρωποι είμαστε απρόσβλητοι, για να πούμε ή ακόμα και να σκεφτούμε αρνητικά πράγματα για εμάς τους ίδιους (δηλαδή δεν θα μπορούσαμε πολύ εύκολα να πούμε: δεν είμαι ελκυστικός/κη, θα μπορούσα να τα είχα καταφέρει καλύτερα / ίσως αν τα είχα κάνει διαφορετικά κλπ), οι Συναισθηματικά Νοήμονες άνθρωποι έχουν την ικανότητα να πιάνουν αυτές τις σκέψεις πριν τους γίνουν έμμονές, και τους εμποδίσουν να προχωρήσουν στις επιλογές τους και τις πετάνε μακριά. Προτιμούν να βασίζονται πάντα σε πραγματικά γεγονότα ώστε να μπορούν να φτάσουν σε σωστά και λογικά συμπεράσματα.
Για μερικούς από αυτούς αρκεί να δεις το βιογραφικό τους και θα καταλάβεις τι έχουν καταφέρει στην μέχρι τώρα επαγγελματική τους ζωή, σε άλλους η εμφάνιση και μόνο του σπιτιού τους που δείχνει πόσο καθαρό και οργανωμένο είναι , αλλά και την εργασία και την ανάλυση που κάνουν σε κάθε τους ενέργεια.
Επιπλέον οι Συναισθηματικά Νοήμονες άνθρωποι, αντιλαμβάνονται ότι κάθε αρνητική σκέψη δεν είναι παρά απλά μία σκέψη, όπως ακριβώς και οι εσωτερικές φωνές που ακούμε καμιά φορά. Όλες αυτές οι άνθρωποι αυτού του είδους, είτε δεν τις ακούν καθόλου είτε χαμηλώνουν τελείως την ένταση τους , ώστε να μην ακούγονται ποτέ.
Δεν κατοικούν (μένουν) ποτέ στο παρελθόν
Οι άνθρωποι που κατοικούν στο παρελθόν περισσότερο, παρά στο παρόν, είναι επιδεκτικοί σε πολλά παρελθοντικά προβλήματα που έζησαν, με τάσεις να τα ξαναζήσουν αλλά και με νοσταλγία των τότε εποχών και των ενοχών τους, για τις οποίες και μετανιώνουν συνεχόμενα, ξανά και ξανά και ξανά.
Οι Συναισθηματικά Νοήμονες άνθρωποι, τιμούν το παρελθόν τους, το αγαπούν μαζί με τα λάθη τους, αλλά και τις ευκαιρίες που έχασαν. Στο μυαλό τους όμως έχουν ένα πράγμα , ότι είναι σημαντικό και ουσιαστικό να ζουν στο σήμερα, στο τώρα .
Με το να μαθαίνουν από το παρελθόν – αντί να κατοικούν μόνιμα σε αυτό –οι Συναισθηματικά Νοήμονες άνθρωποι έχουν την ικανότητα να γεμίζουν το παρόν με εμπειρία και γνώση από το παρελθόν που έτσι το αξιοποιούν, χωρίς να περιορίζουν την ικανότητα τους να χρησιμοποιούν και να βελτιώνουν τα τρία πιο σημαντικά πράγματα συναισθήματα τους – το αίσθημα Προσωπικής Ικανοποίησης , της Ευγνωμοσύνης αλλά και της Ελπίδας για καλύτερο μέλλον.
Σταύρος Ριζάκος
HR Business Consultant / Negotiator
