Στην σύγχρονη κοινωνία οι σχέσεις μεταξύ των προσώπων συνεχώς μεταβάλλονται και πολύ συχνά εκρηκτικά γρήγορα διαμορφώνοντας καινούργιες συνθήκες και ανάγκες. Αυτή την μεταβολή οφείλει να ακολουθεί, να κατανοεί και να εξυπηρετεί άμεσα η νομική επιστήμη, κατά την άσκηση της, είτε αυτή γίνεται από τον δικαστή είτε από τον δικηγόρο/νομικό σύμβουλο είτε από τον διαμεσολαβητή ώστε να εξισορροπούνται οι σχέσεις και να επέρχεται η κατά το δυνατόν ομαλότητα και ισορροπία στην οικογένεια.
Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα της παραπάνω μεταβολής των σύγχρονων συνθηκών ζωής, αναφορικά με το ίδιο οξύ πρόβλημα της επιλογής του γονέα, στον οποίο και θα ανατεθεί η άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου τους, αντιμετωπίστηκαν πρόσφατα.
ΠΡΩΤΗ ΥΠΟΘΕΣΗ
Η έγγαμη συμβίωση των συζύγων διασπάστηκε. Η σύζυγος έφυγε από το σπίτι προς αναζήτηση εργασίας σε άλλη πόλη, αφήνοντας το ανήλικο τέκνο στον πατέρα του, με την πρόθεση να επιστρέψει και να το αναλάβει. Το παιδί, όσο χρόνο η μητέρα λείπει, παραμένει με τον πατέρα του που το φροντίζει, ασχολείται καθημερινά μαζί του, και το επιμελείται εκπληρώνοντας όλα τα καθήκοντα του ως γονιός.
Με το πέρασμα των μηνών το παιδί εξοικειώνεται με την νέα κατάσταση και ακολουθεί ένα φυσιολογικό πρόγραμμα δεδομένου μάλιστα ότι ο πατέρας δεν εμποδίζει την επικοινωνία του με την μητέρα.
Η μητέρα, μετά από κάποιους μήνες, επανέρχεται να αναλάβει το παιδί και βρίσκοντας την άρνηση του πατέρα καταφεύγει στο Δικαστήριο.
Την ίδια ακριβώς κίνηση κάνει και ο πατέρας. Διεκδικούν και οι δύο το παιδί. Είναι προφανές ότι και οι δύο αγαπούν το παιδί.
Σε ποιον από τους δύο γονείς θα αναθέσει ο δικαστής την άσκηση της επιμέλειας του παιδιού, και με ποιο κριτήριο?
ΔΕΥΤΕΡΗ ΥΠΟΘΕΣΗ
Από ερωτικές σχέσεις ζευγαριού, που συμβιώνει για αρκετά χρόνια στο ίδιο σπίτι και μάλιστα αλλοδαπής, με ημεδαπό γεννιέται ένα παιδί –κορίτσι.
Το ζευγάρι δεν παντρεύτηκε ποτέ ούτε προέβη σε αντίστοιχη πράξη, ο πατέρας όμως αναγνώρισε εκούσια το τέκνο του που το φροντίζει και το περιβάλλει με στοργή από τότε που γεννήθηκε. Η μητέρα αποφασίζει κάποια στιγμή να εγκαταλείψει την κοινή στέγη προς αναζήτηση εργασίας και αφήνει το παιδί στον πατέρα του, που το φροντίζει όπως πρέπει με την βοήθεια και των γονιών του.
Εν συνεχεία κάποια στιγμή, επιστρέφει η μητέρα που παίρνει το παιδί κοντά της, σε άλλη κατοικία και σε άλλη πόλη, εμποδίζει δε το δικαίωμα της επικοινωνίας του παιδιού με τον πατέρα.
Μετά κάποιο χρονικό διάστημα, η ιστορία επαναλαμβάνεται, και η μητέρα, αφήνει και πάλι το παιδί στον πατέρα του, να το φροντίζει και επανέρχεται για να το πάρει.
Ο πατέρας και πάλι της το δίνει, ενώ την τρίτη φορά, η μητέρα παίρνει το παιδί μακριά, στην χώρα της . Μερικούς μήνες μετά επιστρέφει και πάλι, φέρνοντας και αφήνοντας το παιδί και πάλι στον πατέρα του, ο οποίος το δέχτηκε και το φροντίζει με την οικογένεια του.
Όταν κάποια στιγμή η μητέρα επανήλθε και πάλι , προσπαθώντας να εφαρμόσει την ίδια τακτική --να πάρει και πάλι το παιδί-- ο πατέρας αρνήθηκε να της δώσει το παιδί και προσέφυγε στο δικαστήριο. Σε αυτό προσέφυγε και η μητέρα.
(α) Σε ποιον από τους δύο θα αναθέσει το Δικαστήριο την άσκηση της επιμέλειας της ανηλίκου κόρης τους και
(β) με ποιο κριτήριο με δεδομένο μάλιστα ότι οι γονείς του παιδιού δεν έχουν παντρευτεί και ο πατέρας το έχει αναγνωρίσει εκούσια ως τέκνο του.
Το κοινό χαρακτηριστικό και των δύο υποθέσεων είναι ότι η μητέρα άφησε το τέκνο στον πατέρα και έφυγε για δικούς της λόγους μακριά του. Η μεν πρώτη προς την αναγκαία αναζήτηση εργασία σε άλλη πόλη , η δεύτερη από τυχοδιωκτισμό, πιθανόν.
Το παιδί, μέχρι κάποιο σημείο της ηλικία του, για να αναπτυχθεί έχει ανάγκη την μητέρα του. Θα έλεγε κανείς, ότι αυτή έχει την υπεροχή ως γονέας έναντι του πατέρα. Στο μεταγενέστερο χρόνο όμως, πρέπει να αναγνωρίζεται ο σοβαρός ρόλος του πατέρα, εφόσον αυτός μπορεί και θέλει να τον ασκήσει, και δεν έχει επιδείξει κάποια συμπεριφορά που θα δημιουργήσει προβλήματα στο παιδί.
Τέτοιες οικογενειακές υποθέσεις, είναι από τις χαρακτηριστικές υποθέσεις που ρυθμίζονται πάντα ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε μίας ξεχωριστά, δηλαδή δεν υπάρχει μία και μόνη λύση , αλλά υπάρχει λύση, προσαρμοσμένη , ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
Στις παραπάνω υποθέσεις, η προσωρινή άσκηση της επιμέλειας , ανατέθηκε στον πατέρα.
Το δικαστήριο όμως για να καταλήξει στην απόφαση απασχολήθηκε κυρίως και έντονα με το ερώτημα « ποιο είναι το αληθινό συμφέρον του παιδιού ! », γιατί το ζητούμενο, δεν είναι ποιος από τους γονείς είναι ο ικανότερος ή ο καταλληλότερος, για να ασκήσει την επιμέλεια, αλλά ποιος και πως ικανοποιεί καλύτερα το αληθινό συμφέρον του παιδιού .
- Το παιδί, σε κάθε μια από τις άνω υποθέσεις, κρίθηκε ότι δεν είναι δυνατόν να αλλάζει συνέχεια περιβάλλον, προκειμένου να είναι μαζί με την μητέρα του , ανεξάρτητα από το αν αυτή καλώς ή κακώς έφυγε από κοντά του και από την οικογενειακή στέγη .
- Επίσης και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις, ο πατέρας μπορούσε και ήθελε να ασκεί την επιμέλεια του παιδιού, και μάλιστα την ασκούσε εξαιρετικά. Δεν ερευνούμε στην περίπτωση αυτή τι θα γινόταν το παιδί αν ούτε ο πατέρας μπορούσε ή ήθελε να ασκήσει την επιμέλεια του.
Το σημαντικό είναι, ότι τα δικαστήρια έχουν αρχίσει , να αναγνωρίζουν την ισότητα μεταξύ των γονιών στην άσκηση της επιμέλειας.
Στο σημείο αυτό, αξία έχει, η αναζήτηση του σοβαρά καταρτισμένου δικηγόρου/νομικού συμβούλου για την υποστήριξη της υπόθεσης στο δικαστήριο όταν φθάσει στο δικαστήριο αλλά και του επιστήμονα διαμεσολαβητή στην περίπτωση που το θέμα οδηγηθεί στην διαμεσολάβηση.
Αν ο δικηγόρος ή ο διαμεσολαβητής , γίνουν κατ’ απαίτηση του πελάτη ή επειδή δεν ξέρουν να ενεργούν διαφορετικά, μέρος του προβλήματος, δυστυχώς το πρόβλημα δεν υπάρχει περίπτωση να λυθεί κατά τρόπο που να είναι προς το αληθινό συμφέρον του παιδιού.
Επιβάλλεται στον γονέα, που θέλει να εκπληρώνει σωστά και αποτελεσματικά τα καθήκοντα του, αρχικά μεν να αναζητήσει τον κατάλληλα καταρτισμένο νομικό σύμβουλο που θα τον βοηθήσει με σοβαρότητα και επάρκεια γιατί έχει νομικές γνώσεις και ευρύτερη αντίληψη των κοινωνικών δομών και αναγκών και εν συνεχεία να αναζητήσει και τον πλήρως καταρτισμένο σύμβουλο διαμεσολαβητή για να επιλυθεί με την συνεργασία του, πιο γρήγορα και ομαλά η υπόθεση του και κυρίως χωρίς οι σύμβουλοι του αυτοί να γίνουν μέρος του προβλήματος αλλά σταθερά και ουσιαστικά να τον συνδράμουν.
To γραφείο μας Law-Nous, διαθέτει και των δύο ειδών επιστήμονες , πλήρως καταρτισμένους και ενημερωμένους, με μακρά εμπειρία σε θέματα Οικογενειακού Δικαίου αλλά και σε οικογενειακή διαμεσολάβηση , και εξασφαλίζει την καίρια , άμεση και αποτελεσματική επίλυση των σύγχρονων οικογενειακών προβλημάτων.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας, καθ όλες τις ημέρες και ώρες :
- Μέσω e-mail :
Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. - Mέσω τηλεφώνου : 2103800306
- Μέσω fax : 2106427335
- Μέσω επιστολής στην διεύθυνση : Κυρίλλου Λουκάρεως 25-27
Αθήνα, Τ.Κ. 11475
Μαρία Ροκάνη
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω.